Ko e talanoa ʻo ʻIukiniá ko ha fakamoʻoni ia ki he mālohi ʻo e meʻa ʻe lava ke aʻusia ʻe he tokangaʻi manavaʻofa mo fakatefito ʻi he mahakí. ʻI hono taʻu 64, naʻá ne faingataʻaʻia ke mapuleʻi hono mahaki fakaʻauhá —ka ʻi heʻene fakapapauʻi pē ʻe ia mo e poupou ʻa ʻene timi tauhí ʻi Levenisiutí, naʻe toe mapuleʻi ai ʻe ʻIukini ʻene moʻui leleí pea kamata ke ne moʻui ʻaki ha moʻui moʻui lelei mo fakamālohia ange.
Kuo laka hake he ta‘u ‘e 20 ‘a e mo‘ui ‘a Eugenia mo e suká. Ko e taimí ni, ‘i hono ta‘u 64, ‘oku fiema‘u ‘e Eugenia ha poupou lahi ange ‘i ha toe taimi ‘i he‘ene mahaki suká. ʻI he ʻaʻahi ʻa ʻIukini ki he fale fakatotolo fakakemi ʻo Ravenswood ʻi Sepitemá, naʻe fua ʻa e tuʻunga ʻo hono suká (A1C) ʻi he 11%. Naʻe ʻiloʻi leva ʻe heʻene tokotaha tauhi tefitó, ʻa ʻAtiliani, NP, ʻoku fie maʻu ʻe ʻIukini ha poupou lahi ange. Naʻe fakatahataha mai ʻene tokotaha tokoní mo ʻene timi tauhí ke ʻoatu ʻa e tokanga naʻe fie maʻu ʻe ʻIukiniá, kau ai ʻa e faitoʻó mo e ngaahi liliu ʻi he tōʻonga moʻuí.
Naʻe ngāue vāofi ʻa ʻEvelini, ko ʻene faiako ki he moʻui leleí, mo ʻIukini ke fakatupulaki ha ngaahi tōʻonga faingofua mo ola lelei ke tokoniʻi ia ke ne mapuleʻi ʻene suka. Na‘e fakalototo‘a‘i ia ‘e Evelyn ke hoko ‘o longomo‘ui ange. Neongo ʻoku ʻikai lava ʻa ʻIukini ʻo tuʻu fuoloa, ka ʻokú ne fai he taimí ni ha ngaahi fakaloloa fakaʻaho pea ʻokú ne tauhi hono vaʻé ke ngaʻunu. ‘I he tafa‘aki ‘o hono langa hake ‘a e ngāue fakasinó ki he‘ene founga-tu‘uma‘ú, na‘e toe poupou‘i ‘e ‘Evelini ‘a ‘Iukini ‘i hono fakalelei‘i ‘ene tō‘onga faito‘ó. Naʻá na lototaha fakataha ke fokotuʻu ha ngaahi fakamanatu ʻi he tafaʻaki ʻo e tēpile ʻi he veʻe mohenga ʻo ʻIukiniá, ʻa ia ʻe tokoni ia ke ne manatuʻi ke vakaiʻi hono suká mo inu ʻene ʻinisuliní ʻi he taimi totonú.
Naʻe kei kau loloto pē ʻa e timi tauhi ʻo ʻIukiniá ʻi heʻene fonongá, ʻo ʻoange ha poupou tuʻumaʻu mo fakafoʻituitui ke tokoniʻi ia ke ne mapuleʻi ʻene mahaki suká. Naʻá ne fai ha sivi vaʻe suka mo ʻene faiako moʻuí, ʻa ia ʻoku fai fakataʻu ke vakaiʻi pe ʻoku maumau ʻa e neá pe ngaahi halanga totó pea taʻofi ʻa e mahaki neave ʻo e suká. Na‘e ‘ikai ke ‘ilo ‘e Evelyn ha ngaahi hoha‘a, ko ia na‘e ‘ikai fiema‘u ‘e Eugenia ha fakahinohino ki he‘emau toketā va‘é. ʻIkai ngata aí, naʻe vakaiʻi maʻu pē ʻe he toketā faitoʻo ʻo Ravenswood, ko Bernadette, ʻa ʻIukini ʻo fakafou ʻi he telehealth ke tokoni ki hono puleʻi ʻene ngaahi faitoʻo ki he toto māʻolungá mo ʻoatu ha poupou fakameʻatokoni.
Naʻe toe vaheʻi foki ʻe he kau ngāue ʻo e laʻipepá ha taimi ke fakamatalaʻi ange kiate ia ʻa e ola ʻo e A1C ʻa ʻIukiniá ke ne lava ʻo muimuiʻi ʻene fakalakalaká mo kei fakaʻaiʻai pē. ʻI Tīsema 2024, naʻe holo hifo ʻa e tuʻunga ʻo e suka ʻi he toto ʻo ʻIukiniá ki he 8.7%! Naʻe fakalotolahiʻi ia ʻe he kau ngāue ʻi he leepí mo fakafiefiaʻi ʻene fakalakalaká, ʻo fakamanatu ange ʻoku mahino ʻene tukupā ke fakaleleiʻi ʻene moʻui leleí.
ʻI he konga kimuʻa ʻo e 2025, naʻe hoko atu ʻe ʻIukini ʻene tokangaʻí ʻaki ha sivi mata ʻo e suká. Naʻe ʻiloʻi ʻe heʻene toketā matá, ko Toketā Phan, ʻoku ʻi ai ʻene mata ʻoku fekauʻaki mo e taʻu motuʻá pea naʻá ne ʻiloʻi ha ngaahi fakaʻilonga ʻo e maumau ʻi he tuʻa ʻo hono matá ʻoku fakatupu ʻe he suká. ʻE kei siofi pē ʻe Toketā Phan ʻa e moʻui lelei ʻa hono matá mo e sió. Fakamālō ki he ako mo e poupou tu‘uma‘u mei he‘ene toketā matá mo e faiako mo‘ui leleí, ‘oku mahino lelei ange ai ‘a ‘Iukinia he taimí ni ki he ngaahi faingata‘a ‘okú ne uesia ‘ene sió.
ʻOku fakahaaʻi ʻe he fononga ʻa ʻIukiniá ʻa e mālohi ʻo e fanga kiʻi sitepu iiki, ko ha timi tauhi poupou, mo ha tukupā loloto ki he moʻui leleí. ʻI heʻene lapi kimuí ni mai ʻi Maʻasi 2025, naʻá ne toe holo hifo ki he 7.5%, ʻo ofi ange ki he taumuʻa ke aʻusia ha tuʻunga A1C ʻoku mapuleʻi. Kuó ne fakahaaʻi ha fakalakalaka lahi ʻaki ʻene tukuhifo ʻene A1C ʻaki ʻa e 3.5% ʻi ha māhina pē ʻe ono. Na‘a mo e hili ‘a e ta‘u ‘e 20 ‘o ‘ene mo‘ui mo ha mahaki faka‘auhá, ‘okú ne kei fakapapau‘i pē pea hokohoko atu ‘ene hoko ko ha tokotaha taukapo mālohi ki hono mo‘ui leleí tonu.
"Ko e sio ki he fakalotolahi ʻa ʻIukini ke mapuleʻi ʻene suká ko ha fakamoʻoni moʻoni ia ki heʻene ngāue mālohí mo ʻene fakapapaú. ʻI heʻene feinga ke tauhi ha meʻakai fakatupu moʻui leleí mo inu maʻu pē ʻene ngaahi faitoʻó, fakataha mo e ngaahi muimuiʻi fakamāhina ʻo e suká, kuó ne lava ʻo maʻu ʻene taumuʻa A1C."
- Penateti, Toketā Faitoʻo Fakafaitoʻo